"świat bez wad", czyli the optimizm by wasawadatta: Nie poddawaj się neoanalfabetyzmowi.

sobota, 17 października 2015

Nie poddawaj się neoanalfabetyzmowi.

Marek pisze powieści, wydaje je jednak z miernym skutkiem, bo nie mieszczą się w kanonie wydawniczym. Nie są to powieści kryminalne, horrory, ani nawet erotyczne, mało w nich gotowania a na domiar złego Marek nie ubiera się w nazistowskie akcesoria, więc jest marna szansa, że ktoś te książki kupi. Poza tym wydawnictwo woli kupić za tysiaka prawa do książki z zagranicy, niż płacić godziwie rodzimemu pisarzowi. Namawiałam męża na napisanie kryminału, tak dla chleba, ale jest twardy i nie kłania się komercji.
Ambitniejsze jednak utwory literackie mają marne szanse wydania się. Zresztą sami widzicie, na rozdaniu Nike, stale te same twarze, i jakby tego było mało wygrywa zawsze ten najbardziej po linii Gazety Wyborczej. W pewnym sensie mają prawo własną nagrodę dawać tym, którym chcą, ale gdy się temu bliżej przyjrzeć, brzydko to wszystko wygląda. Ręka rękę myje. Wazelina. Dupowlaztwo. Nepotyzm. A przecież tak jest wszędzie, człowiek bez odpowiednich znajomości głową muru nie przebije. Do tego wszystkiego dochodzi jeszcze niski poziom czytelnictwa i mamy pełny obraz rynku wydawniczego w Polsce. Ludzie kupują jedynie przed świętami i to biografie, i autobiografie, ewentualnie książki kucharskie reklamowane ogólnie rozpoznawalną facjatą. W domach, które odwiedzam nie ma książek a jeżeli się zdarzają to wyglądają jakby były kupione na metry, całe serie w skajowych oprawach, obowiązkowo Mickiewicz, Słowacki i Sienkiewicz, do tego kilka podniszczonych lektur szkolnych i finito. Ci pierwsi, bez książek tłumaczą się, że jak chcą coś przeczytać korzystają z biblioteki, po co obstawić sobie pokój regałami zbierającymi kurz (co fakt to fakt, marzę o regałach z szybami). Ci drudzy są jeszcze gorsi, bo do swoich klasyków wogóle nie zaglądają, bo i po co skoro za miesiąc znów wszystkie stacje telewizyjne nadadzą zekranizowane dzieła naszych największych tuzów literatury. Tak się jednak składa, że w większości ten panteon nieznacznie trąci myszką a nasz język się zmienia, nie wiem, czy na lepsze, ale nadal stanowi część kultury polskiej, nie możemy zatrzymać się na pozytywizmie. Całe stulecie literatury polskiej istnieje jakby schowane, w pewnym odosobnieniu, rzadko się tam zagląda, rzadko się coś ekranizuje, inscenizuje. To musi ulec zmianie, jeśli nie chcemy być uznawani za naród nowobarbarzyński, w którym kultura się już nie opłaca. Pamiętajmy - na początku było słowo a pismo to największy wynalazek ludzkości, głupio będzie gdy cofniemy się do obrazków.